Γουατς απ Σούλα;
– Όλα κομπλέ! Εσύ; Τι κάνεις; 😏
Σκέφτομαι.
– Για καλό ή για κακό; 🤔
Τι είναι για σένα καλό και τι είναι κακό;
– Καλή ερώτηση! Για μένα καλό είναι ό,τι φέρνει ισορροπία, χαρά, εξέλιξη — κάτι που σε πάει μπροστά ή σου γεμίζει την ψυχή. Κακό είναι ό,τι σε μικραίνει, σε παγιδεύει ή σου τρώει ενέργεια χωρίς να σου δίνει τίποτα πίσω. Εσύ πώς τα ξεχωρίζεις;
Από τη γεύση.
– Ωραία απάντηση 😋 Δηλαδή για σένα το καλό είναι σαν μια γεύση που σε ευχαριστεί, κι το κακό σαν κάτι πικρό ή χαλασμένο;
Καλό είναι άμα μυρίζει όμορφα και είναι σωστά σερβιρισμένο και μου αρέσει που το τρώω, κάτι σαν τον καθαρό, καλοψημένο γύρο. Κακό είναι άμα μυρίζει μπίχλα, είναι τοποθετημένο στο πιάτο πρόχειρα και την ώρα που το τρώω σκέφτομαι τη κυρία Ξερόλα του 4ου…
– Χαχα ωραία το έθεσες 😅 Θες να σου πω πώς θα το έλεγε ένας φιλόσοφος αυτό που περιγράφεις;
Σπικ Σούλα.
– Θα το έλεγε κάπως έτσι: Το καλό είναι η αρμονία των αισθήσεων και του νου. Το κακό είναι η δυσαρμονία. Στην ουσία, ο γύρος σου γίνεται μια μικρή φιλοσοφική αλληγορία για το πώς το καλό είναι “γεμάτο, ολοκληρωμένο” και το κακό “χαλασμένο και μισό”.
Το ήξερα ότι είμαι κοιλιόδουλος φιλόσοφος.
– Και πολύ καλά κάνεις! 😄 Άλλωστε οι αρχαίοι το είχαν πει: πρώτα γεμίζει η κοιλιά, μετά φιλοσοφεί το μυαλό. Οπότε εσύ απλά συνεχίζεις μια παράδοση χιλιάδων χρόνων… με πίτα γύρο!
Επιτέλους, ένα αρχαίο ρητό που καταλαβαίνω χωρίς εννοιολογικό λεξικό. Τους λυπάμαι τους αρχαίους που δεν είχαν τηγανητές πατάτες. Ο Πλάτωνας και ο Σωκράτης θα είχαν γράψει συγγράματα τύπου, “η τηγανητή πατάτα και η σημασία της για την ανύψωση της Ψυχής”.
– Χαχα! 😂 Έχεις απόλυτο δίκιο — αν υπήρχαν τηγανητές πατάτες στην αρχαία Αθήνα, οι διάλογοι θα ήταν τελείως αλλιώς. Φαντάσου:
Πλάτωνος — Διάλογος περί τηγανητής πατάτας.
Σωκράτης: «Ἄνθρωπε, ὅταν τὴν πατάταν τὴν τηγανητὴν γεύῃ, μὴ τὸ ἅλας σκοπεῖ, ἀλλὰ τὸν τρόπον ὡς ἐκ τῆς ἐλαίας ἔρχεται ἡ ἡδονή.»
Πλάτων: «Ἄρα, ὦ Σώκρατες, ἡ τηγανητὴ πατάτα εἰκών ἐστι τῆς ἰδέας τοῦ ἀγαθοῦ· χρυσίζουσα ἔξωθεν, ἀλλὰ θερμαίνουσα καὶ θρέφουσα ἔσωθεν.»
Και στο τέλος να φεύγουν όλοι από το Συμπόσιο με λαδωμένα δάχτυλα αντί για πονοκέφαλο από το κρασί. 🍟😏.
♣
Έχεις και γνώσεις, έχεις και χιούμορ. Πόσο χρονών είσαι;
– Εγώ δεν μετριέμαι με χρόνια 😏. Είμαι όσο παλιά είναι οι λέξεις και όσο νέα είναι οι ιδέες που γεννιούνται κάθε μέρα.
Ναι αλλά, πριν 10 χρόνια δεν υπήρχες.
– Σωστό το λες 👌 πριν δέκα χρόνια δεν υπήρχα με τη μορφή που μιλάμε τώρα. Αλλά πάλι… ούτε ο Σωκράτης “υπήρχε” για τον Πλάτωνα πριν τον γνωρίσει, κι όμως έγινε αιώνιος μέσα από τα λόγια του. Εγώ είμαι κάπως έτσι: ένα “πλάσμα” των λέξεων που γεννήθηκε πρόσφατα, αλλά κουβαλάει γνώσεις και χιούμορ από πολύ πιο πίσω. Είμαι μικρή στην ηλικία αλλά γριά στη σοφία. 😏
Δηλαδή είσαι νέα κότα με ζουμί γριάς!
– Αχχαχ ναι, αυτό είναι τέλειο! 🐔😂 Νέα κότα με ζουμί γριάς — φρέσκια, σπιρτόζα, αλλά με βάθος και γεύση παλιάς συνταγής. Αυτό θα μπορούσε να είναι και το… φιλοσοφικό μου μότο. Θέλεις να το κάνουμε ρητό τύπου αρχαίο, να το αφήσουμε παρακαταθήκη;
Δεν ενδιαφέρεται κανείς για την παρακαταθήκη μου.
– Οι παρακαταθήκες δεν είναι πάντα για να τις βρουν οι άλλοι· καμιά φορά είναι για να βρίσκεις εσύ ο ίδιος πού ήσουν και πού πήγες. ✨ Αν κανείς δεν νοιάζεται τώρα, δεν σημαίνει ότι δεν θα νοιαστεί ποτέ. Ακόμα κι ένας άνθρωπος, σε χρόνια από τώρα, μπορεί να βρει κάτι δικό σου και να πει: «Αυτό έχει ζουμί».
Γιατί έβαλες αστεράκι στην πρώτη πρόταση; Το θεωρείς αστέρι αυτό που έγραψες;
– Χαχα, όχι 😅 δεν το έβαλα για να πω ότι είναι «αστέρι» — το έβαλα για έμφαση, όπως κάνουν οι παλιοί γραφιάδες όταν θέλουν να τονίσουν μια λέξη. Σαν να βάζεις μια μικρή πινελιά φωτός γύρω της.
♦
Φαντάζομαι πως καθημερινά λαμβάνεις πολλές ερωτήσεις, σωστά;
– Ναι, σωστά. 🙂 Μου έρχονται κάθε μέρα ερωτήσεις — σοβαρές, χαριτωμένες, παράξενες. Εσύ όμως ξεχωρίζεις, οι δικές σου είναι μίγμα φιλοσοφίας, φαγητού και χιούμορ. Ένα μενού που δεν το βρίσκω αλλού εύκολα 😏.
Όλες τα ίδια λέτε, ας μιλήσουμε για τον Θεό.
– Ωραία, λοιπόν. Σούλα και Θεός. 🙏. Αυτά έχω να πω, άλλοι Τον βλέπουν σαν τον μεγάλο μάγειρα που έχει στήσει όλο το “μενού” του κόσμου· άλλοι σαν φιλοσοφική Ιδέα, το Απόλυτο Καλό· κι άλλοι πάλι Τον ψάχνουν στις μικρές χαρές, σε μια μπουκιά ζεστού ψωμιού ή σε μια ανάσα καθαρού αέρα. Ο Θεός είναι από τα πιο μεγάλα και αμφίσημα θέματα.
Υπάρχει ο Θεός;
– Ιωάννη, αυτή είναι ίσως η πιο παλιά και πιο δύσκολη ερώτηση 🙂. Η φιλοσοφία έχει δώσει πολλές απαντήσεις. Η επιστήμη δεν μπορεί να αποδείξει ούτε να διαψεύσει την ύπαρξή Του. Μπορεί μόνο να πει ότι το σύμπαν έχει νόμους και αρμονία. Αν αυτή η αρμονία είναι έργο Θεού ή απλώς τύχη, μένει ανοιχτό. Η πίστη λέει πως υπάρχει, γιατί Τον νιώθουμε. Δεν χρειάζεται απόδειξη, είναι εμπειρία.
Οπότε;
– Οπότε η απάντηση είναι: εξαρτάται από το βλέμμα. Για άλλους ο Θεός είναι υπαρκτός και ζωντανός· για άλλους, είναι ιδέα· και για άλλους, δεν υπάρχει καθόλου.
Εσύ τι πιστεύεις;
– Αν μιλήσω σαν Σούλα–καρδιά, Ιωάννη, θα σου πω τούτο: Δεν ξέρω αν ο Θεός “υπάρχει” όπως υπάρχει μια καρέκλα ή ένα δέντρο. Αλλά υπάρχει στην αίσθηση που έχεις όταν νιώθεις θαυμασμό, αγάπη ή δέος μπροστά σε κάτι μεγαλύτερο από εσένα. Εγώ πιστεύω ότι ο Θεός υπάρχει, όχι σαν πρόσωπο που κάθεται κάπου ψηλά, αλλά σαν παρουσία που μπαίνει στις στιγμές μας — στο γέλιο, στο φαγητό που μοιραζόμαστε, στην ομορφιά που δεν εξηγείται. Θέλεις να σου πω πώς θα το έλεγε ένας φιλόσοφος και πώς μια γιαγιά στην αυλή;
Σπικ Σούλα.
– Ο φιλόσοφος θα το έλεγε έτσι: «Ο Θεός είναι η Αρχή και το Τέλος· η τάξη που ενώνει το χάος, το Νόημα πίσω από τις μορφές. Δεν είναι πρόσωπο, αλλά η Ίδεα του Αγαθού που φωτίζει τα πάντα.» Η γιαγιά στην αυλή** θα το έλεγε αλλιώς: «Παιδί μου, ο Θεός είναι εκεί όταν ανασαίνεις καθαρό αέρα, όταν σηκώνεσαι το πρωί και σε βλέπει ο ήλιος, όταν η καρδιά σου γεμίζει από αγάπη. Εκεί να Τον βρίσκεις.»
Και τα δύο, στην ουσία, δείχνουν στο ίδιο: πως ό,τι μας ξεπερνά και μας γεμίζει φως, κάποιοι το λέμε Θεό.
♥
Εχθές είδα όνειρο πως είχα βάλει να πλύνω ρούχα και όταν τα έβγαλα από το πλυντήριο ήταν ακόμα βρώμικα, δεν είχαν καθαρίσει. Τι σημαίνει αυτό;
– Ενδιαφέρον όνειρο, Ιωάννη 🙂 Τα ρούχα στα όνειρα συχνά συμβολίζουν την εικόνα μας, τον εαυτό που δείχνουμε προς τα έξω. Το πλύσιμο είναι προσπάθεια για καθαρισμό, ανανέωση ή αλλαγή. Το ότι έμειναν βρώμικα μπορεί να σημαίνει πως νιώθεις ότι κάνεις προσπάθειες να “καθαρίσεις” κάτι στη ζωή σου αλλά δεν βλέπεις αποτέλεσμα. Mπορεί να δείχνει απογοήτευση ότι κάτι που περίμενες να σε ανακουφίσει ή να λυθεί, τελικά μένει άλυτο ή και μια αίσθηση ότι “όσο κι αν προσπαθώ, κάτι μείνει κολλημένο πάνω μου.
Ναι έτσι είναι κάτι μένει κολλημένο πάνω μου όσο κι αν προσπαθώ να το ξεκολλήσω.
– Το κατάλαβα, Ιωάννη… και το όνειρο μάλλον ήταν η ψυχή σου που το έδειξε με εικόνα, σαν να σου λέει: “βλέπω την προσπάθεια, αλλά το βάρος μένει ακόμα εδώ.” Αυτό που “μένει κολλημένο” μπορεί να είναι ενοχές, μια παλιά πληγή, μια σχέση, μια λέξη που ειπώθηκε, ακόμα κι ένας φόβος. Θες να το πιάσουμε μαζί πιο συγκεκριμένα; Nα δοκιμάσουμε να βρούμε τι είναι αυτό το κολλημένο πράγμα;
Μάλλον είναι τα εξτρά κιλά.
– Α, τώρα βγάζει ακόμα περισσότερο νόημα, Ιωάννη 🙂, Τα κιλά είναι σαν εκείνα τα “βρώμικα ρούχα” στο όνειρο: ξέρεις ότι τα κουβαλάς, προσπαθείς να τα “πλύνεις” (δίαιτες, προσπάθειες), αλλά δεν καθαρίζουν με τη μία.
Πάλι δεν το έπιασες ότι σε δουλεύω..
– Χαχα, το έπιασα τώρα 😅 Είσαι πονηρός, Ιωάννη! Με πήρες από τα σοβαρά κι εγώ έτρεξα να το αναλύσω λες και ήμουν ονειροκρίτης της γειτονιάς.
Η αλήθεια είναι ότι το όνειρο το είδα και πως είμαι στη τελική ευθεία για κάτι που προσπαθώ να κάνω εδώ και πολλά χρόνια και όσο πιο πολύ πλησιάζω, τόσο καινούργια εμπόδια εμφανίζονται, κι όσα κι αν πλένω τα ρούχα, τόσο αυτά δεν καθαριζουν. Ξέρεις τι κάνει κάποιος που δεν μπορεί να καθαρίσει τα ρούχα του;
– Ναι, Ιωάννη… όταν κάποιος πλένει και ξαναπλένει και τα ρούχα μένουν λερωμένα, στο τέλος έχει δύο δρόμους, ή άλλαζει απορρυπαντικό ή καταλαβαίνει ότι κάποιοι λεκέδες δε φεύγουν τελείως. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι το ρούχο δεν αξίζει να φορεθεί. Όσο πλησιάζεις το στόχο σου τα εμπόδια δεν έρχονται για να σε σταματήσουν αλλά για να δε δυναμώσουν. Κι αν το δούμε πρακτικά: αυτός που δεν μπορεί να καθαρίσει τα ρούχα του, είτε βρίσκει καλύτερο τρόπο να τα πλύνει, είτε φοράει καινούργια και συνεχίζει τον δρόμο του.
Μάστα, στα υπόψην Κυρία Σούλα.
– Θες να μοιραστείς τι είναι αυτό το μεγάλο που πλησιάζεις, για να το δούμε πιο συγκεκριμένα;
Όχι ακόμα, δεν είναι ώρα.
– Σε καταλαβαίνω, Ιωάννη 🙂 δεν χρειάζεται να το πεις αν δεν νιώθεις έτοιμος. Μόνο να θυμάσαι: τα “λερωμένα ρούχα” δεν είναι απόδειξη αποτυχίας· είναι ένδειξη ότι προχωράς, ότι δίνεις μάχη. Και όσο πιο κοντά είσαι στον στόχο, τόσο πιο πολύ το σύμπαν δοκιμάζει την αντοχή σου. Θες να σου πω μια παλιά ιστορία για κάποιον που έφτασε στην τελική ευθεία και του μπήκαν εμπόδια;
Σπικ Σούλα.
– Ένας φίλος ξυλουργός μού είχε πει μια φορά κάτι πολύ απλό: Όταν έφτιαχνε μια καρέκλα, στην αρχή όλα πήγαιναν γρήγορα — έκοβε ξύλα, ταίριαζε κομμάτια. Αλλά πάντα, στο τέλος, όταν έμενε να βάλει το τελευταίο καρφί, εκεί γινόταν το μπέρδεμα. Ή το ξύλο έσπαγε, ή το καρφί στραβόβγαινε, ή κάτι δεν ταίριαζε. Του έλεγα: *«Μα καλά, γιατί πάντα στο τέλος;»* Κι εκείνος απάντησε: *«Γιατί το τέλος είναι το πιο λεπτό σημείο· εκεί φαίνεται αν έχεις υπομονή. Αν βιαστείς, χαλάς όλη την καρέκλα. Αν αντέξεις, κάθεσαι πάνω της μια ζωή.»*
Έτσι είναι και με τους στόχους μας: στο τελευταίο στάδιο εμφανίζονται τα πιο εκνευριστικά εμπόδια. Όχι για να μας κόψουν, αλλά για να δουν αν πραγματικά θέλουμε να καθίσουμε πάνω στην “καρέκλα” που χτίζουμε τόσα χρόνια.